पथटाईम्स

संस्मरण : कुकुरले टोकेको उजूरी गर्न राजाकहाँ जाने ?

● नसिर खान / बेल्जियम

हाम्रो घरबाट नजिकको स्कूल, हाटबजार र स्वास्थ चौकी जान एउटा मात्र बाटो थियो  । मेरो घरबाट १३ घर काटेपछि एकजना गाउँमा धनीमानी शोषक र सामन्तीमा गनिने बूढामगर थरका मान्छेको घर आउँथ्यो । तिनको छोराको नाम प्रदिप थियो । म भन्दा ४ बर्षले जेठो थियो । हामी स्कूल जाँदा र आउँदा उसको घरको बाटो नभई हिँड्ने अरु बिकल्प नै थिएन । हामी स्कूल जाँदा र आउदा जहिले पनि उसले घरको गेट आगाडी उसको डर लाग्दो टोक्ने कुकुर लिएर त्यो बाटो हिड्ने मान्छेहरु कुरी बस्थ्यो । हामी नजिक आए पनि कुकुर छोडी दिन्थ्यो र कुकुरले हामीलाई झम्टिन लागे पछि तालि बजाएर मरी मरी हाँस्थ्यो । 

उसको यो दुष्कर्ममा उसका घर परिबारलेपनि उसलाई साथ दिन्थे । हामीहरु भने कोलाहल गर्दै बतास जस्तै दौडी घर पुगेर सास फेर्थ्यौं । र घर का सबैलाई भन्थौ । घरकाले उसका घर का ठुलाबडाहरुलाई भन्थे । तर भोलि जस्ताको त्यस्तै । आजित भएर स्कूल जान नै मन लाग्न छोड्यो । पछि सो कुरा स्कूलको इतिहास शिक्षकले थाहा पाएर त्यो प्रदिपलाई १० मिनेट कुखुरा बन्ने सजाय दिए । र २ सिर्कनो पिडुलामा बजाएपछि उसले घरमा गएर आफ्नो बाउ आमालाई फलानो सरले हिर्काए । म स्कूल जान्न भनेर रुवाबासी गरेछ  । नभन्दै त्यहि बेलुका प्रदीपको बाउले हाट बजार गएर त्यो शिक्षकको झाँको झारेछन । फेरी भोलिपल्ट बिहान स्कूल जाँदा त त्यहि कुकुर लिएर कुरी बसेको रहेछ । हाम्रो फेरी भागाभाग शुरु भइहाल्यो ।

त्यो बेला त बाँचियो । अब बेलुका घर कसरि फर्किने भन्ने पिरमा दिनभरि स्कूलमा के पढियो ? के पढाए केहि हेक्का रहेन । त्यो दिन स्कूलको लामो बिदा हुने अन्तिम दिन पनि थियो । बेलुका घर फर्किंदा उसको घर स्कूलबाट नजिक भएकोले हामी भन्दा पहिले नै पुगेर कुकुर लिएर तयार भइ बसेको रहेछ । अब भयो त ? कुकुर छोडीहाल्यो । हामी माथि “सर लाई भनेर मलाई कुटाई ख्याउने तिमिहरु नै होइन ? ” भन्दै । दौडिन त बेहिसाब दौडिएको थियौ । तर त्यो दिन चाहिँ मलाई कुकुरले २ ठाउँमा टोकेरै छोड्यो । मेरो अर्को साथीलाई पनि टोक्यो । अरु ३ जना साथीहरु चाहिँ बचे । यति भएपछि हामीहरु कोलाहल मच्चाउँदै रगत पिच्छे भएर घर पुग्यौं ।

घर मा सोध खोज भयो  । घरका अभिभाबकहरु उसको घरमा कुरा गर्न गए । उसका घरका मान्छेले उसलाई लुकाएर “अहिले उ छैन । मामाघर गएको । छ भोलि आउँछ । अनि म बुझ्छु” भनेर पठाए छन् । भोलिपल्ट जाँदा पनि त्यस्तै भनेपछि हाम्रा घरकाले प्रहरी चौकी जान्छौं उजुरी गर्न भनिदिए । पछि ‘ल भोलि आउनु । स्वास्थ चौकी गएर चेक गरेर औषधीमुलो गरौंला’ भनेर मौखिक आश्वाशन दिएछन ।

त्यहि बेलुकी प्रदीपको बाउले चौकीका इन्चार्जलाई घरमा बोलाएर भोज खुवाएछन् । र आफ्नो पक्षमा पारेछन । भोलि पल्ट उनको घर जाँदा त “तिमीहरुको छोरालाई मात्र होइन तिमीहरुलाई पनि कुकुर खोलिदिन्छु । नत्र खुरुक्क यहाँबाट गइहाल । अब देखि मेरो घर अगाडिको बाटोबाट पनि कोहि हिँड्न पाउँदैन । कोहि हिँडेमा मेरो कुकुरले टोक्यो भने हामी जिम्मेबारी हुँदैनौं । प्रहरी चौकी जाओ । कि राजा सित जाओ । जे गर्छौ गर” पो भने ।

त्यहाँबाट हामीहरु प्रहरी चौकी तिर हानिएपनि न त न्याय पाइयो न त उपचार खर्च  । पछि सुन्नमा आयो ‘त्यो प्रदीपको बाउ पनि त्यस्तै रे । अहिले सुन्नमा आएको छ त्यो प्रदीपको छोराहरु पनि त्यस्तै छन् रे ।’ ल हेर्नुस त गाऊँ घरमा हुने साना तिना गुन्डा गर्दी त रोकिएको छैन भनेपछि अनि के “भुत्रा” को नयाँ नेपाल ? “भुत्रा” को परिबर्तन ? पंचायत हुँदा पनि उनीहरु कै हालीमुहाली । प्रजातन्त्र आयो उनीहरु कै हालीमुहाली । १८ / १८ हजार मान्छे मारेर अर्को व्यवस्था आयो । उनीहरु कै हालीमुहाली । अनि हामी जस्ता सर्ब साधारणको शान्ति सित खाने र बस्ने दिन चाहिँ कहिले आउने त ? एउटै देशमा निम्नमुखी र सर्बहारा जनताको लागि भनेर नै तीन तीन पटक तीन तीन किसिमको व्यवस्था परिबर्तन भइसक्यो । तर सर्बसाधारण जनता जहिलेपनि मरेका मर्‍यै । त्यसैले मैले त कसम नै खाएको छु “जब सम्म नेपालमा साँच्चैको “आमुल” परिबर्तन हुँदैन, तबसम्म बरु किरा परेर यहिँ मर्छु तर देश फर्किन्न, जान्न ।”